Gezond begint in de mond

Preventie staat bij ons hoog in het vaandel, voorkomen is beter dan genezen!

Wij vinden het belangrijk dat onze patiënten goed worden geïnformeerd over de relatie tussen de gezondheid van de mond en de rest van het lichaam. Veel aandoeningen worden in de mond namelijk als eerste zichtbaar, bijvoorbeeld in de vorm van pijnklachten, wondjes, ontstekingen of schimmel. Maar aandoeningen in de mond kunnen ook problemen veroorzaken in de rest van het lichaam. Bacteriën uit de mond komen in de bloedbaan terecht en verhogen het risico op hart- en vaatziekten. Een zwangere vrouw met parodontitis heeft twee tot zeven maal meer kans op een vroeggeboorte of een kind met een laag geboortegewicht dan een zwangere vrouw zonder parodontitis. En neem bijvoorbeeld diabetes, volksziekte nummer 1. Meer dan een miljoen Nederlanders lijdt eraan, soms zonder het te weten. Mensen lopen vaak rond met problemen in de mond zonder dat ze een link leggen naar diabetes. Diabetes vergroot de kans op allerlei klachten en ontstekingen in de mond. En die kunnen ook weer leiden tot verdere ontstekingen in het lichaam. Daarnaast kan een ontsteking in de mond er voor zorgen dat je je bloedsuikerspiegel niet onder controle krijgt.

Porodontitis

Gezond tandvlees is roze van kleur en ligt strak rondom de tanden en bloedt niet als je tanden poetst. Bloedend tandvlees ontstaat door ophoping van tandplak en tandsteen. Ontstoken tandvlees kan rood, slap en gezwollen zijn en bloedt gemakkelijk bij het tandenpoetsen. Als de tandvleesontsteking zich beperkt tot de rand van het tandvlees, heet dit gingivitis. Dit tandvleesprobleem is meestal zelf te verhelpen en wel door goede zelfzorg en mondhygiëne toe te passen.

Goede mondhygiëne

Helpt de zelfreiniging van je tanden en kiezen niet en blijf je last houden van bloedend tandvlees, dan kan de ontsteking zich uitbreiden. Het tandvlees kan gaan terugtrekken en er kan botafbraak plaatsvinden, er ontstaat ruimte,  een soort zakje tussen de tand en het tandvlees, de zogenaamde pocket. In een verder stadium van de ontsteking kunnen tanden en kiezen los gaan zitten. Een ontsteking, die zich uitbreidt naar het kaakbot heet parodontitis. Deze tandvleesontsteking is niet alleen door uzelf en goede mondhygiëne op te lossen. Het verraderlijke aan een parodontitis is dat deze vaak onopgemerkt blijft, omdat de ontsteking zich sluimerend uitbreidt en er zelden pijnklachten zijn. Daarnaast kan door roken het signaal “bloedend tandvlees” uitblijven. Dit komt door de  vernauwde bloedvaatjes in het tandvlees.

De beste remedie tegen tandvleesproblemen is een goede mondhygiëne. Je kunt dit zelf goed toepassen door tweemaal daags tanden te poetsen met een elektrische of handtandenborstel en tandpasta. Volwassenen kunnen deze zelfzorg het beste uitbreiden door minimaal één keer per dag te reinigen tussen de tanden en kiezen. Hiervoor kun je bijvoorbeeld stokers of ragers gebruiken.

De basis voor goede mondhygiëne is tanden poetsen, daar kunnen we niet vroeg genoeg mee beginnen. Uit onderzoeken blijkt dat we vaak te lang wachten om de hulp van de tandarts of mondhygiënist in te schakelen. Onze tandartsen controleren tijdens het periodiek mondonderzoek altijd je tandvlees door middel van een meting; de DPSI score. Ook maken we soms gebruik van de speekseltest. Zij zullen je, indien er sprake is van een tandvleesprobleem of een hoog risico op een tandvleesprobleem adviseren om een afspraak te maken bij één van onze preventie-assistenten of parodontologie-behandelaren in de praktijk.

Indien je geen tandvleesproblemen hebt, kun je ook een afspraak maken bij één van onze preventieassistenten, zij kan ook samen met jou gaan kijken naar je voeding en poetsgewoonten en je hierin handige tips en adviezen geven, zij zal je de juiste mondzorgproducten adviseren. Uiteraard kan de preventieassistente je gebit ook reinigen! De preventieassistente is bekwaam en bevoegd om het gebit reinigen tot net onder het tandvlees.

Gebruik je medicijnen?

Als je mondzorgverlener niet (goed) op de hoogte is van jouw medicijngebruik kan dat onveilige situaties tot gevolg hebben en het stellen van een juiste diagnose bij klachten bemoeilijken. Daarom is het belangrijk dat je het altijd aangeeft als je medicijnen gebruikt. Zelfs als de medicijnen in jouw ogen niet van invloed lijken te zijn, is het verstandig hier toch melding van te maken.

Meld je mondzorgverlener welke medicijnen je gebruikt

In principe vraagt de mondzorgverlener naar jouw medicijngebruik. Maar ook jijzelf draagt daarbij verantwoordelijkheid. Neem daarom tijdens je eerste afspraak een lijst mee met daarop een overzicht van de medicijnen die je gebruikt. Deze kan je eventueel via de apotheek verkrijgen. De mondzorgverlener kan deze gegevens dan opnemen in het tandheelkundig dossier. Wanneer je nieuwe medicijnen of een andere dosis krijgt voorgeschreven, is het belangrijk dat je dit tijdens de eerst volgende bezoek aan je mondzorgverlener meldt.

Risico’s bij medicijngebruik

Als je mondzorgverlener niet op de hoogte is van jouw medicijngebruik, kan het gebeuren dat hij medicijnen voorschrijft die niet samengaan met de medicijnen die je al gebruikt. Ook kan hij een behandeling uitvoeren die de door de medicijnen beïnvloed wordt. Gelukkig gebeurt het maar weinig dat dit problemen oplevert. Maar als die er wel komen, kunnen de gevolgen ernstig zijn. Daarnaast kunnen de medicijnen die je gebruikt van invloed zijn op je mondgezondheid en de behandeling. Sommige medicijnen hebben namelijk ook bijwerkingen voor de mondgezondheid. Als je mondzorgverlener niet op de hoogte is, kan hij aan de mogelijke gevolgen voor jouw mondgezondheid geen aandacht besteden.

Stoppen met medicijnen tijdens behandeling

In principe kun je je medicijnen gewoon blijven slikken als je naar de tandarts gaat. De tandarts kan je echter wel verzoeken om tijdelijk te stoppen met het slikken van de medicatie of de dosis te verminderen. Als je bijvoorbeeld antistollingsmedicijnen gebruikt kan de tandarts, voorafgaand aan een ingreep, vragen om daar tijdelijk mee te stoppen of de dosis te verminderen. Dit is overigens lang niet altijd noodzakelijk. Dit kan in overleg met de huisarts of de trombosedienst.

Droge mond door medicijnen

Meerdere medicijnen hebben als bijwerking dat ze de afgifte van speeksel remmen. Hierdoor kan je last krijgen van een droge mond.

Bron: KNMT en Dr. G.A. van der Weijden, tandarts parodontoloog/implantoloog

Mondzorg bij chemo- en radiotherapie

Door chemotherapie en bestraling kan  het mondslijmvlies beschadigen en geïrriteerd raken. De medische term hiervoor is orale mucositis. Problemen in de mond die hierdoor ontstaan zijn pijnlijk en maken het eten, praten en slikken lastig. Daarnaast is er tijdens deze behandelingen sprake van een verminderde weerstand waardoor de kans op infecties groter is. Daarom is het verstandig om de mond te laten controleren door de tandarts voordat je de behandelingen ondergaat.

Symptomen van orale mucositis zijn:

  • Droge mond
  • Pijn bij praten en slikken
  • Roodheid of zwelling van het mondslijmvlies
  • Zweertjes in de mond
  • Gevoeligheid bij warm, koud en pittig
  • Bloedend tandvlees
  • Smaakverlies
  • Zwelling

Deze problemen worden ernstiger als de mond niet goed schoongehouden kan worden. Vraag bij het ziekenhuis of behandelcentrum naar de maatregelen en de verzorging van de mond bij chemo- en radiotherapie. Het is ook belangrijk dat je je tandarts vertelt dat je een behandeling ondergaat. Zo kan hij je helpen om de problemen in de mond te verzachten en te verminderen.

Meer info